16/06/2020

Wat te doen met vakantiedagen in tijden van crisis?

Door de coronacrisis staan in veel organisaties de vakantiedagen ineens ter discussie. Want wat nou als het zo druk is dat iedere werknemer hard nodig is. Mag u een vakantie dan intrekken? Daarnaast willen werknemers die nu niet op vakantie kunnen hun vakantie misschien wel intrekken. Hoe moet u in de praktijk met deze situaties omgaan?

De basis van de vakantiewetgeving is dat elke werknemer op vakantie mag gaan op het moment dat hij dat wil, tenzij uw organisatie zwaarwegende belangen heeft om hier van af te wijken. Op die hoofdregel gelden nog wel een aantal uitzonderingen; in sommige cao’s is namelijk geregeld dat werkgevers een collectieve vakantie mogen afspreken zoals bijvoorbeeld in de bouw.

Vreemde situatie

In deze vreemde tijden komen de vakanties van werknemers regelmatig in het geding. De mooie reis die zij zouden maken gaat in veel gevallen immers niet door. In principe mag u het verzoek tot het  intrekken van de vakantie weigeren. Toch is het aan te raden om hier – voor zover dat mogelijk is – flexibel mee om te gaan. Hoewel werknemers hun vakantie boeken om uit te rusten, dat vanzelfsprekend zeer belangrijk is, heeft niemand er iets aan als zij gefrustreerd thuiszitten. Ga dus zo constructief mogelijk het gesprek aan en bekijk goed welke vakanties beter naar het najaar verplaatst kunnen worden. Dat kan zowel in het belang van de werknemer als van uw organisatie zijn. Houd daarbij wel rekening met de wettelijke vakantiedagen van 2019. Die verlopen in principe per 1 juli 2020.

Andersom

De situatie kan ook anders in elkaar zitten; wat als de werknemer zijn vakantie juist wel wil door laten gaan, maar u hem vanwege de onverwachte drukte eigenlijk niet meer kunt missen? Dan wordt het allemaal wat ingewikkelder; de werknemer heeft immers al uw toestemming om op zijn gewenste moment vakantie op te nemen. Die vakantie kunt u niet zomaar intrekken, u heeft daar een goede reden voor nodig.

Annuleringskosten

Als u een al vastgelegde vakantie intrekt, moet u de ontstane schade bovendien aan de werknemer vergoeden. Denk hierbij aan annuleringskosten van een geboekte reis. Bovendien kunt u het niet maken om de vakantie nu in te trekken en de dagen die daarvoor opgenomen zijn alsnog per 1 juli te laten vervallen. De werknemer is immers niet in staat geweest om zijn vakantie op te nemen.

Dwang uitoefenen

Als u in deze tijden minder werk voorhanden heeft, kunt u werknemers vragen om vakantiedagen op te nemen. Het is echter hun goed recht om daarop “nee” te antwoorden. Wel kunt u werknemers stimuleren om vrij te nemen door het belang voor uw organisatie te benadrukken én door dit extra gunstig voor ze te maken, bijvoorbeeld door werknemers die een week vakantie opnemen te belonen met een extra vakantiedag. Heeft een werknemer nog tijd-voor-tijd uren, dan mag u – afhankelijk van de afspraken – hem wel opleggen dat hij die opneemt. De regels daarvoor zijn anders dan die voor wettelijke en bovenwettelijke vakantiedagen.

Arbeidsduurverkorting

Het verplicht stellen van vakantie is niet altijd verboden. Als werknemers ADV-uren hebben, kunt u die soms wel verplicht laten opnemen. Daar moeten dan wel schriftelijke afspraken over zijn gemaakt, bijvoorbeeld in de (collectieve) arbeidsovereenkomst, het personeelsreglement of de ADV-regeling.

Terug naar nieuwsoverzicht